در این بررسی تغییرات جمعیت، تنوع و غنای گونه‌ای پرندگان آبزی تالاب رفیع در دو فصل پاییز و زمستان 1387 بررسی‌شده است. شمارش پرندگان آبزی با استفاده از روش شمارش کل (Total Count) انجام شد. این روش توسط سازمان جهانی تالاب‌ها(WI) برای شمارش پرندگان تالاب‌های سراسر جهان توصیه و بکار می‌رود. تنوع، غنا، یکنواختی و تراکم پرندگان آبزی تالاب با استفاده از شاخص‌های زیستی سیمپسون، شانون–وینر، منهینینک و کامارگو سنجیده شد. در طول 6 ماه بررسی، 2127 پرنده آبزی از 10 گونه و 5 خانواده در تالاب رفیع شناسایی شد. گونه غالب در دو فصل پاییز و زمستان) گونه درخطر انقراض باکلان کوچک (Phalacrocoraxpygmeus (745 قطعه)بود. بیشترین تعداد پرندگان آبزی در ماه آذر (823 قطعه) و کمترین تعداد در ماه مهر (11 قطعه) شمارش شد. بیشترین تعداد گونه پرنده آبزی در ماه‌های آذر، بهمن و اسفند (6 گونه) و کمترین آن در ماه‌های مهر و آبان (2 گونه) بود. شاخص‌های تنوع گونه‌ای سیمپسون و شانون–وینر به ترتیب 783/0 = 1-D و 418/2 = H' و یکنواختی گونه‌ای سیمپسون و کامارگو به ترتیب 460/0، 433/0 و همچنین غنای گونه‌ای مارگالف 174/1 بود شاخص‌های غنای گونه‌ای منهینینک و غالبیت سیمپسون در دو فصل پاییز و زمستان به ترتیب 21/0، 212/0 محاسبه شد. تالاب رفیع به‌عنوان پشتوانه پرندگان مهاجر آبزی تالاب هورالعظیم در حفاظت نسل آن‌ها نقش اساسی دارد
بهروزی راد، ب.، 1381، شناسایی و مقایسه فصلی تنوع و تراکم پرندگان آبزی تالاب‌های بین‌المللی کلاهی و تیاپ در تنگه هرمز، فصلنامه علوم محیطی، سال پنجم، شماره 3، صفحات126 – 113
بهروزی راد، ب.، 1387، تالاب‌های ایران، 790 صفحه.
بهروزی راد، ب.، 1399، زیستگاه‌های مهم پرندگان در خاورمیانه و ایران، شماره 27، صفحات23-37
بهروزی راد، ب.، 1395، بررسی اثر کاهش آب دریاچه ارومیه بر ترکیب جامعه و تنوع گونه‌ای پرندگان آبزی تالاب کانی برازان در سال‌های 1374، 1384 و 1394، دوفصلنانه پژوهش‌های محیط‌زیست، سال 7 شماره 14، صفحات 59-70.
بهروزی راد، ب.، 1396، بررسی ترکیب جمعیت و تنوع پرندگان آبزی دریاچه سد شهدای رامشیر در زمستان و بهار، فصلنامه محیط‌زیست جانوری، جلد 9، شماره 2، صفحات 87-98.
خالقی زاده، ا.، 1379، بررسی تغییرات ماهانه تنوع و تراکم پرندگان آبزی و کنار آبزی در تالاب‌های سلکه و سیاه کشیم، فصلنامه منابع طبیعی ایران، جلد 55، شماره 2، صفحات 260 – 243
خلیلی پور، ا.، 1381، بررسی تغییرات تنوع و فراوانی پرندگان آبزی و کنار آبزی زمستان گذران در تالاب‌های جنوبی خزر، فصلنامه محیط شناسی، جلد 30، شماره 36، صفحات 50 – 41
میرآرمندی، آ.، 1382، پرندگان آبزی زمستان گذران در تالاب‌های گیلان، مازندران و گلستان و طبقه‌بندی ارزشی این تالاب‌ها بر اساس معیارهای پرندگان، فصلنامه محیط شناسی، سال سی و چهارم، شماره 46، صفحات 100 – 89
Akosim, C., Isa. A., Ali and Waga B. T. K.., 2008. Species Population and Diversity of Water Birds in Wetland Areas of Yankari National Park, Bauchi, State, Nigeria. Environmental Research Journal, 2 (1): 28 – 32.
Amat. G.A., and Green. A.J., 2010. Waterbirds as a bio-indicators of environmental condition. Conservation monitoring in freshwater habitat, a practical guide and case studies, edited by Hurford, c., Schnieder, M., and Cown, L., Springer Dordrecht Heidelberg London, New yourk.
Aynalem. S. H., Bekele. A., 2007. Species composition, relative abundance and distribution of bird fauna of riverine and wetland habitats of Infranz and Yiganda at southern tip of Lake Tana, Ethiopia, Tropical Ecology 49(2): 199-209.
Declerck, A. and De Meester, L., 2006. Small habitat size and isolation can promote species richness, second–order effects on biodiversity in shallow lakes and ponds. Oikos 112: 227–23
Krebs, Ch. 2001. Ecological Methodology, London
IUCN. 2004. Red Data book of IUCN, available at,www.iucn.org.
International waterfowl and Wetland Research Bureau. (I.W.R.B)(W.I.).1996. Asian Waterfowl Census, I.W.R.B., England.180p.
Marques, J. C., Salas, F., Patricio, J., Teixeira, H. and Neto, J. M., 2009. Ecological indicators for coastal and estuarine environmental assessment, A user guide, Wit press.183: 34-50.
Paszkowski, C. A. and Tonn, W .M., 2000. Community concordance between the fish and aquatic birds of lakes in northern Alberta, Canada: the relative importance of environmental and biotic factors. Freshwater Biology 43: 421–437.
Ramsar Convention Secretariat (RCS)., 2004. Ramsar handbooks for the wise use of wetlands. 2nd edition. Ramsar Convention Secretariat: Gland, Switzerland, 160p.
Rutschke, E., 1987. Waterfowl as bio-indicators. In: Diamond, A.W., F.L. Filion (eds), The value of birds. ICBP Technica Publication 6: 167–172.
Scott, D. and Frazier, F., 1996. wetland Classification. Ramsar Bureau, Available at: www.Ramsar.org.
Zakaria, M., Rajpar. M.N. and Sajap. A.S., 2009. Species Diversity and Feeding Guilds of Birds in Paya Indah Wetland Reserve, Peninsular Malaysia, International Journal of Zoological Research. 42(10):1483–1492.
ابتدای صفحه