1
کارشناس بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) شهرداری کرج
2
کارشناس محیط زیست شهرداری کرج
چکیده
در این مطالعه مقدار ماسه و نمک مصرفی شهر کرج با توجه به آمار گردآوری شده از سازمان مدیریت پسماند شهرداری کرج بررسی گردید. بررسی‌ها نشان داد که طی 3 سال گذشته (96-1394) در مجموع 18810 تن مخلوط ماسه و نمک مصرف شده است. عملیات برف و یخزدایی معابر نیز به دو شیوه سنتی (83 درصد) و مکانیزه (17 درصد) صورت می‌گیرد و رعایت نکردن نسبت استاندارد ماسه و نمک و دستی بودن روش نمک پاشی باعث تحمیل اثرات سوء بسیاری بر روی منابع محیط زیستی شهر شده است. سپس در ادامه اثرات سوء نمک پاشی معابر با محوریت اثر بر زیرساخت‌های شهری (آسفالت، جداول و ....) و پارامترهای محیطی (پوشش گیاهی، آب‌های سطحی و زیرزمینی، خاک، هوا) و ارائه راهکارهای تقلیل این اثرات با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و مرور منابع مرتبط در اینترنت مورد توجه قرار گرفت. در حقیقت، نمک پاشی برای یخزدایی معابر هم اکنون آخرین گزینه اجرایی در کشورهای پیشرفته به شمار می‌رود و مسئولان شهری تلاش می‌کنند ضمن حذف تدریجی نمک سدیم (NaCl)، با به کارگیری شیوه‌های جدیدتر هم چون آموزش شهروندان برای مواجه با شرایط یخبندان، استفاده از مواد یخ‌زدا با ترکیبات آلی (CaMg4 )(COO3CH) یا همان (C.M.A)، آموزش پیمانکاران در خصوص نحوه اصولی استفاده از مواد یخ‌زدا، لوله‌گذاری آب گرم در زیر مسیر پیاده‌راه‌ها، کشیدن یک لایه سیلیکون محافظ روی سنگفرش معابر و پیاده‌راه‌ها، اثرات مخرب نمک پاشی را به حداقل برسانند. هرچند این روش‌ها پرهزینه‌‌تر است، اما عملی است و هزینه‌های آن در درازمدت در مقابل اثرات و هزینه‌های ناشی از انباشت نمک در محیط بسیار ناچیز می‌باشد.
اوجاقی، علی‌رضا؛ 1392. نمک‌پاشی جهت مقابله با یخبندان و عوارض آن بر فضای سبز. کارشناس سازمان پارک ها و فضای سبز، شهرداری کرج.
جورئت، معصومه؛ 1394. عملیات یخزدایی و برف‌روبی در سطح شهر و اثر شوری ناشی از نمک پاشی. ناظر عالی سازمان پارک‌ها و فضای سبز.
سالنامه آماری استان البرز، 1391. استانداری البرز، معاونت برنامه‌ریزی و اشتغال دفتر آمار و اطلاعات و GIS.
سلیمانی کرمانی، محمد رضا؛ 1387. تأثیر نمک‌پاشی زمستانی بر مقاومت لغزشی سطح جاده‌ها. پژوهشنامه حمل و نقل، سال 5، شماره 2، ص 93-87.
شیخ الاسلامی، عبدالرضا؛ محمدعلی، آرمان؛ حسن، خاکسار؛ 1390. مقایسه تطبیقی مواد مورد استفاده برای یخزدایی جاده‌ها در زمستان و پیشنهاد مواد مناسب برای راههای ایران. ششمین کنگره ملی مهندسی عمران، 6 و 7 اردیبهشت، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
صالحی، ساسان؛ حمید، بهبهانی؛ 1381. روش‌های ایمن‌سازی جاده‌ها در مقابل یخ و برف مناسب برای ایران، مجله جاده، شماره 45، ص 35 – 61.
طاهری، مریم.، فرزاد، شهبازی؛ 1387. افزایش عملکرد خط‌کشی روسازی‌ها با روش‌های نوین پیشگیری از یخ‌زدگی در فصل زمستان، دومین سمینار ملی رنگهای ترافیکی، خط‌کشی و ایمنی راه ها.
شاهی، فیروز.، کاظمی، بابک.، افرند، حمید.، 1392. بررسی تاثیرات استفاده از نمک و شن بر سطح معابر، جاده‌ها و عوامل ایمنی راه ها، فصلنامه صنعت مقاوم سازی و بهسازی، شماره 26.
فیضی، فرزانه.، کرباسی، عبدالرضا.، منصوری، نبی الله.، ۱۳۹۲، جایگزینی مواد مناسب به جای نمک در یخ زدایی معابر شهر تهران و ارائه راهکارهای محیط‌زیستی، دومین همایش ملی حفاظت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست، دانکشده فنی شهید مفتح، دانشگاه فنی و حرفه‌ای، همدان.
)